मुंबई महानगर प्रदेश विकास निधी (मुं.म.प्र.वि. निधी)

मुंबई महानगर प्रदेश विकास प्राधिकरणाने आपल्या जमिनी भाडेपट्टयाने देऊन तसेच इतर उत्पन्नातून ‘मुंबई महानगर प्रदेश विकास निधी’ निर्माण केला riआहे. सदर निधी इतर वापरांसह, प्राधिकरणामार्फत राबविण्यात येणाऱ्या प्रकल्पांकरिता त्याचप्रमाणे स्थानिक स्वराज्य व इतर संस्थांमार्फत राबविण्यात येणाऱ्या पायाभूत सुविधा प्रकल्पांसाठी वित्त सहाय्य करण्याकरिता वापरण्यात येतो. सदर निधीची नागरी मुलभूत सुविधांसाठी अथवा इतर प्रकल्पांसाठी कर्ज सहाय्याच्या व अनुदान स्वरुपात देण्यात येतो.

मुं.म.प्र.वि. निधी मधून नियोजन विभागामार्फत वितरित करण्यात येणाऱ्या निधीचे तपशील:

प्राधिकरणाच्या या निधीतून महानगर प्रदेशातील 14 स्थानिक स्वराज्य संस्था तसेच इतर शासकीय संस्था मिळून 50 प्रकल्पांना एकूण ₹2562.94 कोटी निधी कर्ज व अनुदान स्वरुपात मंजूर करण्यात आलेला आहे. त्यापैकी सदर कामांकरीता मे, 2023 अखेरपर्यंत ₹2269.98 कोटी निधी कर्ज व अनुदान स्वरुपात वितरित करण्यात आलेला आहे. या निधी अंतर्गत एकूण 50 प्रकल्पांपैकी 49 प्रकल्पांना दिलेले आर्थिक सहाय्य पूर्ण झाले असून उर्वरित एका प्रकल्पासाठी मंजूर रक्कमेपैकी रु.6.03 कोटी वितरित करणे बाकी आहे. सदर प्रकल्पांची यादी खालीलप्रमाणे आहे:

वर नमूद केलेल्या प्रकल्पांव्यतिरिक्त मुं.म.प्र.वि. निधी मधून विशेष प्रकल्पांतर्गत 4 प्रकल्पांसाठी एकूण रु.41.64 कोटींचे अनुदान मंजूर केले आहे. त्यापैकी रु. 23.8 कोटी निधी मे, 2023 अखेरपर्यंत वितरित करण्यात आलेला आहे. विशेष प्रकल्पांची यादी खालीलप्रमाणे आहे:

याशिवाय प्राधिकरण 1999 पासून महानगर प्रदेशातील गावांचे राहणीमान व पर्यावरण यात सुधारणा करण्याच्या उद्देशाने ग्राम विकास योजना व आदिवासी विकास योजना अंतर्गत नाच्या स्वरुपात मुंबई महानगर प्रदेश अंतर्गत जिल्हा परिषदांस अनुदान देत आले आहे. त्यासाठी 2004 पासून, एकात्मिक ग्राम विकास योजना (IVDS) राबविण्यात येत आहे.

सदर योजनेमध्ये एकूण पात्र 109 गावांकरीता प्रत्येकी ₹25.00 लाख अनुदान देण्याची तरतूद होती. सदर योजना मार्च, 2017 मध्ये संपुष्टात आली असून, सदर योजनेंतर्गत मार्च, 2017 नंतर कुठल्याही नवीन कामांना मंजूरी देण्यात आली नाही. मार्च, 2017 अखेर 106 गावांतील एकूण ₹26.19 कोटींच्या 221 कामांना मान्यता प्रदान करण्यात आली होती. आतापर्यंत मंजूर झालेल्या कामांकरीता ₹22.72 कोटी इतका निधी अनुदान स्वरुपात वितरित केला आहे. सदर अनुदानांच्या तपशील खाली दिलेला आहे: